Grenzen stellen maakt het mogelijk daarbinnen vrij te bewegen, en dat heeft de zorgprofessional nodig om verantwoorde zorg en kwaliteit te kunnen leveren.
In de Wet Langdurige Zorg (WLZ) is de eigen regie van de cliënt opgenomen, en dit leidt soms tot onveilige situaties voor zowel de cliënt als de zorgprofessional. Dit komt omdat het begrip ‘eigenregie’ door één ieder op eigenwijze wordt geduid. En dat velen niet weten dat eigen regie grenzen kent die zijn gebaseerd op wetgeving.
Vele zorgorganisaties hebben de eigen regie van de cliënt op het netvlies. Als adviseur hoor ik dan ook regelmatig dat iets niet kan vanuit de eigen regie van de cliënt, want de cliënt wil het niet. En om die reden wijk ik in deze blog uit over de eigen regie van de cliënt in relatie tot het begeleiden en/of ondersteunen van zorg – en welzijn activiteiten.
Wanneer de cliënt professionele hulp inschakelt, betekent dit dat hij/zij bij onderdelen van het leven van het eigen leven, ondersteuning nodig heeft. Deze ondersteuning kan gevraagd worden voor zowel zorg- als welzijn activiteiten. De geboden ondersteuning kan door een zorgprofessional worden geleverd, maar ook door een mantelzorger, vriend, vrijwilliger, of een andere betaalde kracht.
De ondersteuning bij zorgactiviteiten wordt vergoed uit de basiszorg. Dit betekent niet: ‘U vraagt, wij draaien’! Elke zorgorganisatie heeft zich aan de wet- en regelgeving te houden. Vraaggestuurde zorg en Ondersteuning Eigen Regievoering kent grenzen, zoals:
I. De financiële ruimte (indicatie of eigen portemonnee)
Deze grenzen bepalen de regelruimte waar binnen aan de wensen van de cliënten kan worden voldaan.
Voorbeeld 1: Financiën
‘Financiële ruimte’: wanneer de wensen van de cliënt niet binnen de geïndiceerde uren passen, is het belangrijk met de cliënt in gesprek te gaan. De cliënt kan voor ondersteuning van zorgactiviteiten ook extra zorgminuten inkopen. En/of besluiten direct betrokkenen uit zijn/haar netwerk te mobiliseren om ondersteuning te bieden bij activiteiten van het dagelijks leven. Zoals o.a. elke dag een blokje om, één keer in de week naar de markt, of in bad gaan.
Voorbeeld 2: Preventiebeleid fysieke belasting
Een cliënt heeft spierzwakte en heeft moeite met transfers van zit naar zit. Op basis van de professionele verantwoordelijkheid wordt de cliënt voorgelicht en geadviseerd een hulpmiddel in te zetten. De cliënt wil de regie behouden, en stelt voor met twee personen geholpen te worden bij het tot stand brengen en transfereren. Op basis van de organisatorische verantwoordelijkheid van de aanbieder, kunnen wensen van cliënten worden opgevolgd, mits dit niet ten koste gaat van het bewegingsapparaat van de cliënt. Hierin is het arbo-beleid, waar preventiebeleid fysieke belasting een onderdeel is, leidend. De zorgorganisatie is verplicht vanuit goed werkgeverschap en wetgeving hulpmiddelen ter beschikking te stellen die het werk van de werknemer verlichten.