Vandaag vond ik nog een schrijven als ingestuurd stuk op een artikel in het financiële dagblad, wat volgens mij vandaag de dag nog steeds geldt. Om die reden deel ik het nog een keer op mijn website.
Sint Nicolaasga, 22 maart 2023
Méér handen aan het bed zorgt niet voor méér cliënt gebonden tijd!
Het CBS heeft beraamd dat 20 tot 40 duizend mensen ieder jaar extra nodig zijn in de zorgsector. Het huidige paradigma van de vereniging van zorgondernemers, Actiz, is dat er twee mensen nodig zijn voor het invullen van 1 fte. Door dit te kort aan verzorgend personeel in o.a. de ouderenzorg, maakt dat men extra druk is met werving, ook via zij-instromers.
Het tekort aan verzorgenden en verpleegkundigen in de VVT, maakt dat we extra druk zijn met werving. Daarbij wordt regionale en landelijke coördinatie ingezet, bijvoorbeeld ten aanzien van zij-instromers en het genereren van meer belangstelling voor de zorg. Maar kunnen we meer doen? Een andere, aanvullende insteek is te kijken naar de fte’s die je wel al in huis hebt. In die uren zit immers altijd verspilling, niemand is perfect. Ik definieer verspilling als uren die niet besteed worden aan de cliënt en het zorgplan. In mijn eigen organisatie hebben we vanuit de diverse verspillingsuren de focus nu gericht op de logistieke tijdsbesteding als iets waar winst te halen valt. Denk aan spullen halen en wegbrengen zoals medicatie, verpleegmaterialen, tilliften, afval. Is het mogelijk die logistiek aan te passen zodat er meer cliëntgebonden uren ontstaan, er minder fysieke belasting is en zulke taken weg gaan bij de verzorgende? Dat kan. Door voorraden op een andere, betere plek te leggen (afdeling volgend of cliënt volgend) en sjouwen te minimaliseren waar mogelijk. Gangen in de zorg zijn soms erg lang! Als bonus naast de extra zorguren ontstaat er leuker en gezonder werk voor de verzorgenden! Maak wel eerst een goede analyse van de logistiek. Bij ons nieuwbouw project gaan we dit integraal mee-ontwerpen, dat is bij nieuwbouw natuurlijk ideaal. Maar ook op onze andere locatie kijken we naar de mogelijkheden dit toe te passen binnen de gebouw-beperkingen aldaar.
In het interessante artikel ‘De grote zorgroof van 2018. Hoe loonstijging gaat zorgen voor genoeg handen aan het bed’. (FD, 13 januari 2018) steekt Mathijs Bouman in op het prijsmechanisme om meer handen aan bed te krijgen. Ik zou hiernaast graag willen pleiten voor het verbeteren van de productiviteit in de zorg om minder extra handen aan bed nodig te hebben.
Dit moet veranderen. Door goed organiseren is het mogelijk om met grote en vaste contracten te werken in de zorg. Hierdoor wordt de zorgsector interessant om een boterham te kunnen verdienen. Tevens neemt de deskundigheid van medewerkers toe en is er (veel) minder afstemming nodig waardoor uren efficiënter worden ingezet. De cliënten hebben er baat bij dat er minder verzorgenden aan bed staan die hen beter kennen.
Kijkend naar de groei van de vraag van zorg in de komende jaren, 2 miljoen 80 plussers in 2040, moet ook vol ingezet worden op anders werken en organiseren in de zorg. Het is voor de samenleving niet op te brengen als een stijgende hoeveelheid cliënten moet worden verzorgd door een steeds kleinere beroepsbevolking. Was er 100 jaar geleden nog zo’n 70% van de beroepsbevolking nodig om ons van voedsel te voorzien, nu is dat minder dan 2% door inzet van mechanisatie en automatisering. Waarom zou dat in de zorg niet kunnen? Er is een omslag in denken nodig in de zorgorganisaties: van bestuur, midden management tot op de werkvloer. Niet alleen mensgericht, maar vooral ook gericht op het verbeteren van de werkomstandigheden in de zorg.
Te denken valt aan zowel hulpmiddelen die de zelfredzaamheid van cliënten vergroten, waardoor minder zorg ingezet hoeft te worden, als hulpmiddelen die de werkzaamheden van de zorgmedewerker verlichten en veraangenamen en het alleen werken aan bed mogelijk maakt.
Productiviteitsverbetering vraagt om een open lerende houding, nieuwsgierigheid en de wil om de huidige werkwijzen te verbeteren en te ondersteunen met hulpmiddelen en betere organisatie van zorg.
Trea van der Wijk – Leijenaar
Organisatie adviseur Passievoorzorg
Ergonomisch adviseur Solutions2care
